Torba Yasa olarak bilinen 6495 sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 2 Ağustos 2013 tarihli ve 28726 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu Kanunun içerisinde, İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili 3(üç) kanun maddesi yer almaktadır. (55., 56. ve 101. Maddeler)

MADDE 55 – 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun geçici 4 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Bakanlık, usul ve esaslarını belirlemek kaydıyla, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olanlara, Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmiş olan prim gün sayısı ile sahip oldukları belge sınıfı gibi hususları dikkate alarak üst sınıflardaki iş güvenliği uzmanlığı belgesi alabilmeleri için fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde kullanılmak şartıyla en fazla iki sınav hakkı verilmesine dair gerekli düzenlemeyi yapmaya yetkilidir.”

DRUZ-Açıklama: 6331 sayılı İSG Kanunu ile, ciddi anlamda artan “Çok Tehlikeli Sınıftaki İşyerleri’ne hizmet verebilecek İş Güvenliği Uzmanı ihtiyacı” nı karşılayabilmek için -belirli şartlar dahilinde- C Sınıfı İşi Güvenliği uzmanlarına da Çok Tehlikeli Sınıftaki işyerlerine hizmet verme yetkisi sağlanmak istendi. Bu amaçla 31/01/2013 tarih ve 28545 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikte “3 yıllık mesleki tecrübeye sahip C sınıfı İGU belgesi olanlar; Sektörel düzenleme kapsamında kendi meslek dallarına uygun işlerin yapıldığı işyerleriyle sınırlı olmak üzere, bütün tehlike sınıflarındaki işyerlerinde görev alabilirler” ifadesiyle, bu ihtiyacın giderilmesi öngörülmüştü. Ancak; bu maddeye karşı açılan dava sonucunda; Danıştay 10.Dairesince 2013/919 Esas no ile ilgili maddenin yürütmesinin durdurulması kararı verdi.
Bakanlık, bunun üzerine Torba Yasa’nın 55. Maddesinde zikrettiği ifadesiyle, yine Bakanlıkça belirlenecek şartları sağlayan İş Güvenliği Uzmanları’na, daha üst sınıf belge için doğrudan sınava girme (ve dolayısıyla üst sınıf belge yetkinliğine sahip olma) imkanı sağlamış olmaktadır.


MADDE 56 – 6331 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) 6 ve 7 nci maddeleri;
1) 4857 sayılı İş Kanununun mülga 81 inci maddesi kapsamında çalışanlar hariç kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/7/2016 tarihinde,
2) 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/1/2014 tarihinde,
3) Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,”

DRUZ-Açıklama: 6331 sayılı İSG Kanunu ile; Kanun kapsamının istisnası olan kurumlar haricinde hemen hemen ülkemizin tüm işyerlerinin İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı ve Diğer Sağlık Personeli hizmetini temin etme (bireysel veya OSGB’lerden) yükümlülüğü getirildi. Çalışan sayısı 50 ve üzerindeki tüm(tehlike sınıfı ne olursa olsun) özel sektör işyerlerinde bu yükümlülüklerin yürürlük tarihi Kanun’dan 6 ay sonra, yani 01.01.2013 tarihinden itibaren başladı. Bu özellikteki işyerlerinin durumuyla ilgili herhangi bir ertelenme, söz konusu olmayıp, halen teftişlerle bu hizmetlerin temin edilip edilmediği denetlenmekte ve yükümlülüğünü yerine getirmeyen işyerlerine gerekli yaptırımlar uygulanmaktadır.

Çalışan sayısı 50’nin altında olan Tehlikeli veya Çok Tehlikeli Sınıftaki işyerleri için ise; İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı ve Diğer Sağlık Personeli hizmetini temin etme (bireysel veya OSGB’lerden) yükümlülüğü Kanun’dan 1 yıl sonra, 01.07.2013 tarihinden itibaren başlayacak iken, Torba Yasa’nın bu 56. Maddesi ile 6 ay daha süre uzatımına gidilerek, 01.01.2014 ‘e ertelenmiştir.
Çalışan sayısı 50’nin altında olan Az Tehlikeli Sınıftaki işyerleri  ve tüm Kamu kurumları(tehlike sınıfı ne olursa olsun, çalışan sayısı kaç olursa olsun) için de; İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı ve Diğer Sağlık Personeli hizmetini temin etme (bireysel veya OSGB’lerden) yükümlülüğü Kanun’dan 2 yıl sonra, 01.07.2014 tarihinden itibaren başlayacak iken, Torba Yasa’nın bu 56. Maddesi ile 2 yıl daha süre uzatımına gidilerek, 01.07.2016 ‘ya ertelenmiştir.
Bu iki ertelemenin gerekçesi, sertifikalı İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı konusundaki sayısal yetersizlik ve gereken altyapının hazırlanmamış olmasıdır.


MADDE 101 – 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (s) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“f) İş Güvenliği Uzmanı: Usul ve esasları yönetmelikle belirlenen, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip, Bakanlık ve ilgili kuruluşlarında çalışma hayatını denetleyen müfettişler ile mühendislik veya mimarlık eğitimi veren fakültelerin mezunları ile teknik elemanı,”
“s) Teknik eleman: Teknik öğretmen, fizikçi, kimyager ve biyolog unvanına sahip olanlar ile üniversitelerin iş sağlığı ve güvenliği programı mezunlarını,”

DRUZ-Açıklama: İş Güvenliği Uzmanı tanımı, ilgili Mevzuat gereği, yıllardan beri Bakanlıkça yetkilendirilmiş “Mühendis, Mimar ve Teknik Eleman” unvanlarına sahip olanları kapsamakta idi. Torba Yasa’nın 101. Maddesi ile, İş Güvenliği Uzmanı olabilecek olan kapsamda herhangi bir kısıtlama olmayıp, bu unvana sahip olabileceklerin kapsamı daha da genişletilmiştir. Buna göre;

• * Bakanlık ve ilgili kuruluşlarında çalışma hayatını denetleyen müfettişler,
• * -Daha önce Mimar unvanı uygun görülmediği için İş Güvenliği Uzmanı olamayan- İç Mimarlar, Peyzaj Mimarları, Bölge-Şehir Planlamacılar vb. Mimarlık “Fakültesi Mezunları” (Bölümüne bakılmaksızın, fakülte mezuniyeti kriter alındığı için)
• * Tüm Mühendislik eğitimi veren Fakülte mezunları,
• * Teknik Eleman kapsamında Fizikçi ve Kimyagerin haricinde Biyolog unvanına sahip olanlar da artık İş Güvenliği Uzmanı olabileceklerdir.

Kapsamın genişletilmesinin gerekçesi, İş Güvenliği Uzmanı unvanına sahip olabileceklerin sayıca artarak, kısa zamanda Uzman ihtiyacının karşılanabilmesidir.

Bilgilerinize sunar, sağlıklı ve güvenli çalışmalar dileriz.
DRUZ